تفاوت زوم دیجیتال و زوم اپتیکال
برای توضیح تفاوت این دو لازم است ابتدا به تعریف زوم بپردازیم.کلمه زوم به معنی بزرگنمایی است و بزرگنمایی همان کاری است که لنز دوربین انجام می‌دهد. این کار توسط جابه جا شدن عدسی‌های لنز و تغییر فاصله کانونی آن صورت می‌گیرد.
دوربین های دیجیتال دو نوع زوم مختلف دارند: زوم اپتیکال و زوم دیجیتال.
زوم اپتیکال نظیر زومی است که در دوربین های استاندارد عکاسی وجود دارد و بوسیله تغییر در فاصله کانونی لنز ایجاد می شود.
اما زوم دیجیتال چیز دیگری است. زوم دیجیتال یک بزرگنمایی جعلی است و ربطی به فاصله کانونی لنز ندارد و بصورت نرم افزاری در دوربین انجام می شود.
در دنیای عکاسی مخصوصا عکاسی حرفه‌ای، معمولا از لنزهایی استفاده می‌شود که دامنه فاصله کانونی آنها چندان بزرگ نیست. مثلا برای عکاسی از مناظر وسیع از لنزهای زاویه باز از لنزهای 17 تا 35 میلیمتری و برای درشت نمایی صحنه‌های دور دست از لنزهای تله 100 تا 500 میلیمتری استفاده می‌شود. اما گاهی در دوربین‌های عکاسی از لنزهایی استفاده می‌شود که اصطلاحا لنز زوم نامیده می‌شوند و می‌توانند دامنه وسیعی از فاصله کانونی را (مثلا از 35 تا 350 میلیمتر) تحت پوشش قرار دهند. به همین دلیل میزان بزرگنمایی لنز دوربین به عامل مهمی در خرید و کیفیت کار دوربین تبدیل می‌شود.
هرچه دامنه فاصله کانونی لنز بیشتر باشد، میزان بزرگنمایی لنز که معمولا با حرف x نشان داده می‌شود بیشتر می‌شود. مثلا لنز یک دوربین دیجیتال با زوم اپتیکال x12 خیلی قوی‌تر از لنز دوربین دیگری است که زوم اپتیکال آن x6 است.
اگر دوربین دیجیتال غیر حرفه‌ای شما دارای هر دو زوم بود حتماً از گزینه زوم اُپتیکال استفاده کنید. تفاوت این دو زوم بدین شرح است:
زوم دیجیتال Digital Zoom
وقتی از زوم دیجیتال در دوربین استفاده می‌کنید تصویر واقعا بزرگتر نمی‌شود . در واقع فاصله کانونی لنز ثابت می‌ماند .
همانطور که گفته شد زوم دیجیتال یک بزرگنمایی واقعی نیست و تنها برش دیجیتالی یک تصویر است. در حقیقت هنگام زوم دیجیتال ، دوربین شما بخش‌هایی از یک عکس را برش داده و مابقی را بزرگتر به نمایش در می‌آورد. بدینوسیله تعداد زیادی از پیکسل‌های یک عکس را حذف کرده و در نتیجه رزولوشن یا کیفیت تصویری عکس را پایین می‌آورد.
در این حالت از روشی به نام جاگذاری (interpolation) استفاده می‌شود تا یک سری پیکسل‌های اضافی بر اساس پیکسل‌های موجود در تصویر تولید و به تصویر اضافه شود. این پیکسل‌ها با تکنیک‌های پردازش تصویر و فناوری موجود در تراشه پردازشگر ، محاسبه می شوند و در انتها عملیات بزرگنمایی بر روی تصویر انجام می شود. به این ترتیب تصویر حاصله به صورت مجازی بزرگتر می‌شود. استفاده از زوم دیجیتال تقریبا با بزرگنمایی تصویر در نرم‌افزارهای ویرایش عکس،برابر است و برخی اوقات نتیجه بزرگ کردن عکس توسط این نرم‌افزارها خیلی بهتر از زوم دیجیتال است.
زوم دیجیتال چیزی بیش از بریدن ناحیه میانی تصویر توسط نرم افزار دوربین نیست. تصویری که با زوم دیجیتال X2 گرفته شده است، چه روی مانیتور و چه در هنگام پرینت، با نصف وضوح اولیه اش دیده می شود. البته دوربین ها سعی می کنند با استفاده از نرم افزار پیچیده ای که دارند و با میان یابی نقاط ، وضوح اولیه تصویر را حفظ کنند ولی نتیجه ی کار همیشه به کیفیت تصویر اولیه نیست. در این حال، تعدادکمتری از پیکسل های اولیه در بازسازی تصویر بزرگ شده مشارکت می کنند که باعث عدم شارپ بودن تصویر می شود. بعضی از دوربین ها فقط زوم دیجیتال دارند و در بعضی دیگر این امکان به عنوان مشخصه ای اضافه بر زوم اپتیکال در دوربین قرار داده شده است. در هر صورت زوم دیجیتال از اهمیت چندانی برخوردار نمی باشد.
زوم اُپتیکال Optical Zoom
زوم اُپتیکال یک بزرگنمایی واقعی است چرا که سوژه توسط لنز بزرگنمایی می‌شود. با این روش از کیفیت و پیکسل‌های تصویر کاسته نمی‌شود.
در نتیجه همیشه به عکاسان دوربین‌های دیجیتال خانگی توصیه می‌شود که هنگام خرید دوربین تفاوت این دو زوم را مد نظر داشته باشند و هنگام عکاسی نیز استفاده از زوم اُپتیکال را در اولیت قرار دهند.
این زوم که با استفاده از سیستم لنز انجام می شود، اختلاف بزرگنمایی بین حداقل و حداکثر فاصله کانونی است. لازم به ذکر است که در دوربین های دیجیتال این بزرگنمایی قبل از ثبت تصویر توسط سنسور و متعلقات انجام می شود. در مورد زوم دوربین ها آنچه اهمیت دارد میزان زوم اپتیکال آن است. در واقع، زوم دیجیتال چیزی بیش از یک حیله بازاریابی نیست و تقریبا ارزشی ندارد.
ازا اوایل سال 2000 بیشتر دوربین های دیجیتال با لنزهای زوم دارای موتور عرضه می شوند که محدوده مؤثری از زاویه باز تا تله فتو را پوشش می دهند. زوم اپتیکال معمولا در محدوده X3 تا X10 می باشد، ولی بالاتر هم می‌تواند باشد. عبارت بزرگنمایی n برابر می تواند کمی گمراه کننده باشد، چون مثلا عبارت X3 در مورد دوربین های مختلف معانی متفاوتی می دهد. این بخاطر این است که فاصله کانونی واقعی در یک دوربین دیجیتال به اندازه سنسور آن بستگی دارد. بخاطر همین معمولا دروبینهای دیجیتال برای مقایسه، عبارت بزرگنمایی در مقیاس mm35 برای فاصله کانونی را ذکر می‌کنند که در واقع بزرگنمایی حقیقی دوربین از آن فهمیده می شود. لنز زوم X3 معمولا فاصله کانونی معادلی بین mm35 تا mm140 دارد. بعضی از دوربین ها بین محدوده کلی فاصله کانونی شان قابلیت زوم تدریجی را دارا بوده و بعضی دیگر فقط در 2 یا 3 گام از پیش تنظیم شده بیشتر زوم نمی کنند.
