رابطه سرعت شاتر، دیافراگم و ایزو
برای ثبت یک عکس، باید نور کافی به سنسور دوربین برسد تا تصویر به‌درستی ثبت شود. اگر نور کم به سنسور برسد، تصویر تاریک شده و به‌اصطلاح آندِر اکس پوز می‌شود و اگر نور زیاد باشد، تصویر روشن‌شده تا آنجایی که کاملاً سفید می‌شود و به قول قدیمی‌ها عکس می‌سوزد و یا به‌اصطلاح اُور اکس پوز می‌شود. برای کنترل میزان نوری که باید سنسور دریافت کند چند آیتم وجود دارد.
اولین آیتم
ما مدت‌زمانی است که اجازه می‌دهیم که سنسور نور را دریافت کند. مثلاً به سنسور 2 ثانیه یا یک‌دوم ثانیه نور بتابانیم. وظیفه تنظیم این زمان در دوربین به عهده سرعت شاتر است. (توضیحات اختصاصی در مورد شاتر در بخش خودش داده‌شده است.) سرعت شاتر بر اساس ثانیه تنظیم می‌شود و مقدار آن، حدوداً مضربی از عدد دو است؛ یعنی اگر دو ثانیه را مرجع قرار دهیم، عدد بعدی می‌شود 4، 8 و 15، اینکه جای 16 از عدد 15 استفاده‌شده، به دلیل سهولت کار با این مقادیر است. با این توضیح، در سرعت‌های بالا، به‌عنوان‌مثال دوهزارم ثانیه، اجسام فرصت حرکت کردن خواهند داشت و به‌صورت ثابت و یا به‌اصطلاح فریز به نظر می‌رسند و در سرعت‌پایین مثل پنج ثانیه، اجسام متحرک، به‌راحتی فرصت حرکت کردن دارند و این حرکت در تصویر ثبت خواهد شد. در آخر باید ذکر کنیم با تغییر سرعت شاتر از 20/1 به 10/1، مقدار نور دو برابر می‌شود.
آیتم بعدی ما دریچه‌ای است که نور باید از آن عبور کند. فکر کنید مقدار نوری که از یک پنجره گرد به شعاع دو متر عبور می‌کند، چقدر با مقدار نوری که از یک روزنه ریز عبور می‌کند متفاوت است. اگر مقدار این دریچه مهم نباشد، معنی نمی‌دهد که بگوییم مدت‌زمان نوردهی دو ثانیه است، زیرا مقدار نوری که در مدت دو ثانیه از پنجره 2 متری عبور می‌کند بسیار متفاوت‌تر از مقدار نور عبوری در مدت دو ثانیه نور از یک روزنه ریزاست. برای دوربین هم این دریچه‌ها استانداردسازی شده‌اند و بانام دیافراگم یا اپریچر شناخته می‌شوند. عدد این روزنه‌ها مضربی از رادیکال دو یا یک و چهاردهم، هستند؛ یعنی مقدار آنها به‌صورت زیر تغییر می‌کند: 1.4، 2، 2.8، 4، 5.6، 8، 11، 16، 22، 32 و.. بدانید که این اعداد جواب یک تناسب ریاضی هستند که اندازه دریچه در مخرج رابطه قرار دارد؛ به خاطر همین اگر هر چه اندازه دریچه بزرگ‌تر باشد، عدد دیافراگم کوچک‌تر می‌شود. پس با این توضیح، دریچه در دیافراگم 1.4 بسیار بزرگ‌تر از اندازه دریچه در دیافراگم 32 است. به زیبان دیگر، اندازه‌های دیافراگم با اندازه دریچه رابطه معکوس دارد، یعنی هرچه دریچه گشادتر باشد، عدد دیافراگم کوچک‌تر است و هر چه دیافراگم بزرگ‌تر شود، مقدار دریچه ریزتر می‌شود؛ و اما توضیح یک توضیح جانبی، سعی کنید چشم‌های خود را تنگ کنید و به اطراف خبره شوید! اگر دیده باشید کسانی که چشم‌های ضعیفی دارند، در موقع دقت کردن به مسائل و برای دیدن اجسام با دقت بیشتر، چشم‌های خود راکمی تنگ می‌کنید. دلیل این امر این است که با تنگ کردن چشم وضوح تصویر بیشتر می‌شود. برای فهم بهتر، یک سوراخ ریز بر روی کاغذی ایجاد کنید و از پشت کاغذ به اطراف بنگرید، می‌بینید اشیا را بهتر خواهید دید. کارکرد دیافراگم هم همین است. با ریزتر شدن دیافراگم، اجسام بیشتری را می‌توانیم در عکس واضح ببینیم.
در آخر باید ذکر کنیم که با تغییر دیافراگم از 16 به 32 مقدار نور ورودی نصف می‌شود. اما آیتم آخر یا ایزو: یک سؤال؟! تابه‌حال آمپلی‌فایر دیده‌اید؟ همان دستگاهی که برای تقویت صدا استفاده می‌شود و به‌غلط عده‌ای آن را بلندگو می‌نامند. اگر دقت کنید آمپلی‌فایر می‌تواند حجم صدا را زیاد کند و کمک کند تا صدا بلندتر شنیده شود؛ اما همین‌که صدا را به‌اصطلاح زیاد می‌کنید، ناخواسته یک‌صدای اضافی هم تولید می‌شود که شبیه ویز ویز است. ایزو در دوربین نیز مانند آمپلی‌فایر عمل می‌کند و با زیادشدن مقدار آن نویزهایی در تصویر ایجاد می‌شود که به آن گرین میگوییم. ایزو کمک می‌کند در شرایطی که نور ضعیفی داریم به عکاسی بپردازیم. می‌توانید تصور کنید حجم نور را زیاد می‌کند و یا صحیح‌تر است بگوییم، مقدار حساسیت سنسور به نور را افزایش داده و باعث می‌شود که سطح سنسور با مقدار نور کمتری تحریک شوند. مقدار ایزو به‌صورت معمول از عدد صد شروع می‌شود و در هر مرحله دو برابر خواهد شد؛ یعنی اعداد ایزو عبارت‌اند از: 100، 200، 400؛ 800، 1600، 3200؛ 6400
و در آخر با تغییر ایزو از 400 به 200 مقدار نور نصف می‌شود. به همین صورت با تغییر ایزو از 100 به 800 مقدار نور 8 برابر می‌شود یا به‌اصطلاح مقدار نور را سه استاپ بالابرده‌ایم. باز کردن و بستن استاپ از دیافراگم و دریچه نور برداشت‌شده است و اگر میگویند سه استاپ ببند به این معنی است که مقدار نور را سه استاپ کاهش دهید.
جمع‌بندی:
سرعت‌های شاتر عبارت‌اند از:
<----30'', 15'', 8'', 4'', 2'', 1'', 1/2, 1/4, 1/8, 1/5, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500
اعداد دیافراگم عبارت‌اند از:
<---1, 1.4, 2, 2.8, 4, 5.6, 8, 11, 16, 22, 32, 64
اعداد ایزو عبارت‌اند از:
<---100, 200, 400, 800, 1600, 3200, 6400
